Strategische thema's

In dit hoofdstuk behandelen we de belangrijke en strategische thema’s en ontwikkelingen die relevant zijn voor de begroting 2026.

Programma wonen

De druk op de woningmarkt in de gemeente Veere blijft onverminderd hoog. De behoefte aan betaalbare en passende woonruimte voor diverse doelgroepen – van starters tot senioren – vraagt om een actieve, regisserende en faciliterende rol van de gemeente. Met het Programma Wonen 2022 - 2027 zetten we in op het versnellen van woningbouw, het versterken van de kernen en het toekomstbestendig maken van de bestaande woningvoorraad. De ambities binnen dit programma vereisen investeringen in grondexploitatie, grondverwerving en samenwerking met marktpartijen en woningcorporaties. Vanuit de reserve Grote Veerse Opgaven (GVO) dekken we de rentelasten van strategische grondaankopen en onderzoeken we mogelijkheden voor financiële participatie met marktpartijen en woningcorporaties.

Woningbouw

De gemeente Veere blijft ook in 2026 actief inzetten op vorming van de woningbouwplannen en het verbeteren van de woonkwaliteit in alle kernen. Vanuit het Programma Wonen 2022 - 2027 werken we concreet aan de planvorming voor nieuwbouwlocaties in onder andere Koudekerke, Gapinge, Grijpskerke en Westkapelle, en begeleiden we de realisatie van lopende projecten in Aagtekerke, Serooskerke, Domburg, Zoutelande en Oostkapelle. Onze focus ligt op het toevoegen van betaalbare koop- en huurwoningen voor starters en ouderen. In samenwerking met woningcorporaties maken we in 2026 nieuwe prestatieafspraken, met nadruk op betaalbaarheid, duurzaamheid en doorstroming. Daarnaast onderzoeken we de mogelijkheid van tijdelijke woninglocaties om sneller in te kunnen spelen op urgente woonbehoeften. Naast nieuwbouw stimuleren we de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad, onder meer via een gemeentelijke regeling voor isolatiemaatregelen en ondersteuning van energiecoaches.

Vreemdelingenhuisvesting

Huisvesting statushouders

We zetten de ingeslagen weg voort en blijven ons inspannen om onze achterstand in de taakstelling voor statushouders in te halen. Dit doen we door het plan van aanpak, met de zeven sporen, verder te optimaliseren.

Oekraïense ontheemden

We continueren de opvang en huisvesting van Oekraïense ontheemden. We onderzoeken de mogelijkheden voor  locaties waarvan de tijdelijke vergunningen in 2026 of 2027 aflopen. Uitgangspunt is om het aantal opvangplekken stabiel te houden, omdat we verwachten dat dit de komende jaren nog steeds nodig zal zijn. Rijksbeleid zal uitwijzen of de opdracht voor gemeenten hetzelfde blijft, zowel wat betreft de vorm van opvang/huisvesting als het aantal op te vangen ontheemden.

Asielzoekers

De opvanglocatie voor alleenstaande minderjarige asielzoekers in Serooskerke start effectief in het 2^e kwartaal 2025.

Noordwestroute

Noordwest Walcheren kampt al geruime tijd met  bereikbaarheids- en leefbaarheidsproblemen. In 2019 hebben de GGA-wegbeheerders de Mobiliteitsvisie Walcheren vastgesteld, maar de uitvoering van de voorgestelde aanpassingen is achtergebleven. Eind 2023 heeft de gemeente Veere het initiatief genomen om met een participatief proces en alle betrokken wegbeheerders een integrale aanpak te ontwikkelen. In december 2024 heeft de gemeenteraad de resultaten beoordeeld, waarbij bleek dat verdieping op verschillende aspecten noodzakelijk was voordat verdere besluitvorming kon plaatsvinden. Dit moment markeerde de afronding van fase 1 van het project: de voorbereidingsfase.

De komende periode volgt fase 2. Deze fase richt zich op het verder uitwerken en verfijnen van mogelijke oplossingen binnen de gezamenlijke aanpak van de GGA-wegbeheerders. Het doel is om in oktober 2025 een intentieverklaring te ondertekenen.

Vooralsnog is het voorjaar van 2026 voorzien als uitwerkings- en besluitvormingsperiode. De uitwerking zal onder andere bestaan uit een  gedetailleerde raming per variant, inclusief kostenverdeling, fasering, doorrekening van impact op de omgevingsaspecten en de projectaanpak.  Zodra alle overheden tot besluitvorming zijn gekomen, kunnen de kwartiermakers de organisatorische inbedding regelen en overgaan tot de voorbereiding van de uitvoering.

Het afgelopen jaar hebben we middelen gereserveerd om in diverse kernen al maatregelen te nemen die de ervaren overlast moeten verminderen. De komende jaren zullen we deze maatregelen verder implementeren. De echte lange-termijn oplossing vereist echter het maken van keuzes. Het is duidelijk dat de kansrijke oplossingen aanzienlijke investeringen zullen vergen. We staan hierin als gemeente niet alleen; ook de overige wegbeheerders moeten een bijdrage gaan leveren. Om hen duidelijk te maken dat bereikbaarheid voor de gemeente een hoge prioriteit heeft, is het belangrijk om te laten zien dat we ook zelf ruimhartig willen bijdragen aan een oplossing. We stellen daarom voor om, naast de reservering van het ZEH-dividend, het mobiliteitsfonds aan te vullen met de opbrengst van een structurele verhoging van de toeristenbelasting. Concreet willen we de toeristenbelasting vanaf 2026 structureel verhogen met € 0,25 per persoon per nacht. De opbrengst voegen we toe aan de reserve Grote Veerse Opgaven (mobiliteitsfonds).

Hierover zijn gesprekken gevoerd met de sector. Ze vragen wel om zekerheid dat de verhoging daadwerkelijk ingezet zal worden voor oplossingen van het mobiliteitsvraagstuk. We denken deze zekerheid te kunnen bieden door de afspraken vast te leggen.

Ontwikkelkader verblijfsrecreatie

Op 6 februari 2025 stelde de gemeenteraad met brede steun het Ontwikkelkader Verblijfsaccommodaties (fase 2) vast. Met dit kader zet Veere een belangrijke stap om grip te krijgen op de groei van verblijfsrecreatie en de balans tussen leefbaarheid, landschap en economische ontwikkeling te bewaken. Het ontwikkelkader bevat maatregelen die enerzijds uitbreiding onder voorwaarden mogelijk maken, en anderzijds beperkingen opleggen om ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. De uitvoering van het ontwikkelkader vindt gefaseerd plaats en vraagt om beleidsmatige en juridische inzet.

Maatregelen gericht op ontwikkelperspectief

Voor uitbreiding met waarde creatie wordt per initiatief een afweging gemaakt aan de hand van een zogenaamd mengpaneel, dat door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Dit is een toetsingskader om te bepalen of een initiatief voldoende bijdraagt aan maatschappelijke meerwaarde, landschappelijke kwaliteit en duurzaamheid. Als daaraan wordt voldaan, kan  medewerking worden verleend via een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). Deze werkwijze sluit aan bij de wens van de gemeenteraad om ruimte te bieden aan initiatieven die bijdragen aan de kwaliteit van het verblijfsaanbod in Veere.

Maatregelen gericht op grip op groei

Voor de beperkende maatregelen - zoals het weren van nieuwe initiatieven of het beëindigen van ongewenste situaties - hanteren we in 2025-2026 een afkoelperiode. In deze periode communiceren we actief over het ontwikkelkader en de richting die de gemeente wil volgen, zodat belanghebbenden hierop kunnen anticiperen. Na afloop van deze periode worden de beperkende maatregelen juridisch verankerd, hetzij via een voorbeschermingsregel op basis van de Omgevingswet, hetzij door rechtstreekse opname in een volgend omgevingsplan.

Deze aanpak vereist inzet op het gebied van beleidsontwikkeling, communicatie en juridische planvorming, en heeft daarmee gevolgen voor de personele inzet en mogelijk voor de inhuur van specialistische expertise.

Westrand Domburg

Vanuit de Zeeuwse Kustvisie (2017) en de Visie Domburg (2015) is de opdracht geformuleerd voor de ontwikkeling van de Westrand van Domburg. Grondeigenaren en ondernemers hebben zich verenigd in de ontwikkelcombinatie Westrand Domburg BV. De gemeenteraad van Veere stemde in 2019 in met de ontwikkeling van het gebied in drie fasen. Fase 1, de visievorming, is afgerond in 2024. Fase 2, de planvorming, wordt in september 2025 aangeboden aan de gemeenteraad.

In 2026 starten we met Fase 3, de planvastlegging. De Westrand van Domburg, zowel het agrarisch gebied als het vakantiepark, ondergaat een kwaliteitsslag  op het gebied van natuur, duurzaamheid, infrastructuur en faciliteiten. Bij de natuur is er aandacht voor waterbeleid, lichtbeleid en het terugbrengen van inheemse flora en fauna. Er worden voor zowel bewoners als bezoekers van de gemeente Veere wellnessfaciliteiten gerealiseerd. Ook wordt het gebied dooraderd met wandel- en fietspaden om het open karakter van het gebied te herstellen. Dit alles met een duurzame basis, waardoor de ontwikkeling aansluit op het Ontwikkelkader. Voor het autoluw maken van de stadskern van Domburg wordt in het gebied een weg aangelegd, met een aansluiting op de Noordwestroute. Als de gemeenteraad instemt met fase 2, en later met fase 3, ligt de financiering van deze ontwikkeling bij Westrand Domburg BV.

Woonzorgvisie en uitwerking preventievisie

Begin 2026 wordt een woonzorgvisie vastgesteld. Hierin maken we keuzes voor de komende jaren ten aanzien van woonvoorzieningen voor doelgroepen die zorg nodig hebben.

Het beleidsplan preventie is in 2025 vastgesteld. Een essentieel onderdeel hiervan is de vorming van Sterke Lokale Teams (zoals de Hervormingsagenda Jeugd dit voorschrijft). Bij de vaststelling van dit beleidsplan zijn financiële middelen opgenomen voor extra formatie (1,3 fte). Door een organisatorische maatregel kunnen we deze formatie dekken met bestaande, momenteel niet ingevulde posities binnen de organisatie. Hierdoor zijn geen extra middelen nodig.

Streefbeeld maatschappelijke voorzieningen

Begin 2026 stelt de gemeenteraad een streefbeeld vast voor maatschappelijke voorzieningen. Onder maatschappelijke voorzieningen verstaan we: gebouwen met een dorpshuisfunctie en eventueel andere functies zoals binnensport of onderwijs. We leggen daarbij een verband met het in 2025 vastgestelde Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor schoolgebouwen. Dit kan slimme combinaties in huisvesting opleveren.

Streefbeeld sportvoorzieningen

In 2026 stelt de gemeenteraad een streefbeeld vast ten aanzien van de buitensportaccommodaties in onze gemeente. We brengen in kaart hoe het voorzieningenniveau is en hoe de sportverenigingen ervoor staan. De vraag is in welke mate we hierop als gemeente willen sturen dan wel faciliteren. Het vraagstuk van verduurzaming en efficiënt gebruik van accommodaties, met bijbehorende kosten, speelt hierbij een rol.

Energietransitie

Met het ‘Uitvoeringsplan 2025 en verder’ versnellen we de uitvoering van het Omgevingsprogramma Duurzaam Veere 2022–2025. We richten ons op vijf thema’s: energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie, duurzame mobiliteit en leefomgeving. De integratie van duurzaamheid in beleid én uitvoering zorgt voor samenhang en effectiviteit. De gemeente ondersteunt inwoners en ondernemers actief bij de energietransitie en wil met deze inzet bijdragen aan een toekomstbestendig Veere. Waar opgaven de bestaande begroting overstijgen, worden aparte voorstellen aan het college of de gemeenteraad voorgelegd. De uitvoering vraagt blijvende inzet, ook financieel. Een deel van de kosten wordt gedekt via CDOKE-gelden, waarmee tijdelijk extra capaciteit is aangetrokken. Deze middelen blijven naar verwachting beschikbaar tot minstens 2030.

Gebiedsvisie Veerse Meer

In 2025  werkten we aan de uitwerking van de Gebiedsvisie Veerse Meer in twee aandachtsgebieden: Wulpenburgseweg en Mijnenmagazijn. In 2026 zetten we de stappen die nodig zijn om de visie te realiseren. Mogelijk kan hiervoor subsidie benut worden, bijvoorbeeld uit de Gebiedsinvestering Netten op Zee (GNOZ).

Visie en uitvoeringsprogramma

Op het gebied van dienstverlening hebben we nog niet de gewenste verbetering behaald, vooral wat betreft vergunningen en planologie. De focus ligt hierbij op communicatie en doorlooptijden. De aanpak en maatregelen die we vanaf 2023 hebben geïmplementeerd hebben nog niet het gewenste resultaat opgeleverd. Een nieuw plan moet resulteren in een zichtbare verbetering. In 2026 blijven we hierop sturen, waarbij we onze dienstverlening continue blijven meten.

In het algemeen verloopt onze dienstverlening steeds meer online. Daarom is het erg belangrijk dat we blijven investeren in een goede kwaliteit van onze informatievoorziening. Dit betekent dat onze informatiesystemen soepel en efficiënt moeten functioneren en dat we voortdurend werken aan de juistheid, volledigheid en actualiteit van onze data.