Inleiding
Duurzaamheid is een belangrijk onderwerp en één van onze speerpunten. In december 2021 stelde de gemeenteraad het programma Duurzaam Veere 2022-2025 vast. We willen een duurzame gemeente Veere voor nu en voor later. Dit betekent dat we onze leefomgeving zo gebruiken dat deze ook in de toekomst een goede leefomgeving blijft.
|
We werken de komende jaren aan 5 hoofddoelen: 1. Leefomgeving Het behouden en verbeteren van de leefomgeving, deze zien we als overkoepelend thema, weliswaar ook met eigen doelen en acties. |
We zijn daarvoor goed op weg, maar hebben nog een grote opgave te gaan. We moeten vooral toe naar een flinke reductie van de CO2 uitstoot .
Het energieverbruik in de gemeente Veere daalt langzaam en we wekken steeds meer duurzame energie op. Het percentage hernieuwbare energie in de gemeente Veere is in 2022, 84,2% (meest recente gegevens uit de klimaatmonitor). We hebben nog een grote opgave te gaan als het gaat om verduurzamen van woningen en gebouwen en het verduurzamen van het vervoer.
Voor het halen van duurzaamheidsdoelen en de snelheid waarmee we die doelen halen zijn we samen aan zet. Niet alleen de overheid, maar ook en vóóral inwoners, bedrijven, instellingen en toeristen. Duurzaamheidsmaatregelen raken ons dagelijkse leven en sommige doelen vragen gedragsverandering. Verbondenheid tussen alle partijen, zowel als in het sociale als het fysieke domein, is belangrijk om de gezamenlijke doelstellingen te halen. Ook inspiratie, communicatie en educatie dragen bij aan het halen van de doelstellingen.
Duurzaamheid is als uitgangspunt ingebed in de organisatie (zowel fysiek als sociaal) en loopt daarom als rode draad door veel thema’s en maatregelen in deze begroting heen. We verduurzamen ons eigen vastgoed, wagenpark en kopen zoveel mogelijk duurzaam in. Om beter grip te hebben op alles wat loopt, werken we met een Omgevingsprogramma Duurzaamheid.
We monitoren en evalueren hoe ver we staan met onze duurzaamheidsdoelen en zo nodig sturen we bij via de begrotingscyclus. De laatste stand van zaken over energie is altijd te vinden op het dashboard van Veere op de klimaatmonitor https://klimaatmonitor.databank.nl/dashboard/dashboard of via de site van RES-Zeeland https://www.reszeeland.nl/voortgang/
Thema 1: Leefomgeving
Landschap en natuur zijn belangrijke waarden voor Veere. We zijn zuinig op het fraaie Veerse landschap. Omgevingswaarden zoals biodiversiteit, natuur, externe veiligheid, kwaliteit van bodem, lucht, donkerte, stilte en water behouden we en versterken we. Bij nieuwe ruimtelijke plannen toetsen we de gevolgen van plannen voor de leefomgeving. We houden toezicht op vergunningen en regels en handhaven als dat nodig is. Actuele dossiers zoals stikstof en PFAS vragen onze aandacht.
We zetten actief in op natuur- en milieucommunicatie en educatie via diverse kanalen. Natuur– en milieueducatie voor basisschoolleerlingen voeren we uit in samenwerking met gemeente Middelburg en Vlissingen via Terra Maris.
Thema 2: Energietransitie
De Regionale Energie Strategie Zeeland is de basis van de Veerse energietransitie. Jaarlijks stellen we een Zeeuwse uitvoeringsagenda vast. In 2024 is er hard gewerkt aan de RES 2.0 die vanaf 2025 van kracht wordt voor Zeeland. Gezamenlijk geven we vanaf 2025 uitvoering aan.
In 2022 is het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) gestart en de komende jaren komt hier geld voor richting de gemeenten. Samen met de andere Zeeuwse gemeenten gaan we aan de slag en ontwikkelen we producten en diensten waarmee Veerse woningeigenaren hun woning gaan verduurzamen. In samenwerking tussen de Zeeuwse gemeenten hebben we volgende producten ontwikkeld een subsidieregeling, doe-het-zelf pakket, collectieve inkoop en een ontzorgingsprogramma. Deze zijn aan te vragen door inwoners op www.zeeuwsisolatieprogramma.nl.
Dit sluit aan bij het reeds aanwezige Duurzaam Bouwloket, het energieloket voor inwoners waar zij gratis en onafhankelijk advies krijgen, en onze eigen Stimuleringslening Duurzaam en Langer Thuis.
In 2024 gestarte fysieke duurzaamheidscentrum in Amicitia te Aagtekerke. In dit centrum zijn inwoners en bedrijven op afspraak welkom voor advies over het verduurzamen van hun woning of bedrijf. Ook kan men hier terecht om inspiratie op te doen.
We zorgen er voor dat onze inwoners en bedrijven ook de komende jaren de mogelijkheid houden om te kunnen verduurzamen en isoleren. Daarom stellen we samen met de andere Zeeuwse gemeenten en Provincie Zeeland een zogenaamd Soorten Managementplan op (SMP). Door een gerechtelijke uitspraak zijn we sinds 2024 verplicht een dergelijke plan op te stellen om isoleren mogelijk te houden en dierensoorten beschermen zoals vleermuizen, zwaluwen enz.
Ook gaan we de komende jaren aan de slag met de verduurzaming van onze eigen gebouwen en dat doen we aan de hand van de van de vast te stellen Routekaart Maatschappelijk Vastgoed, die we als bijlage opnemen in het Streefbeeld Maatschappelijk Vastgoed.
Sinds 2024 is er sprake van Netcongestie in Zeeland. Hier gaan we de komende jaren mee aan de slag om hier oplossingen voor te vinden. Dit doen we samen met de Provincie Zeeland, Stedin en de andere Zeeuwse gemeenten in diverse trajecten zoals: het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (PMIEK) het energiesysteem van 2050 (o.a. opstellen energievisie), de buurtaanpak van Stedin en mogelijke pilotprojecten (zoals bijvoorbeeld opslag d.m.v. batterijen).
Thema 3: Klimaatadaptatie
In de Klimaatadaptiestrategie Zeeland 2021-2026 (KasZ) staat de doelstelling om in 2050 een klimaatrobuuste provincie te zijn. De KasZ en de uitvoeringsagenda zijn de basis van de huidige Veerse klimaatadaptatiestrategie. De Zeeuwse samenwerkingspartijen evalueren de KasZ elke 6 jaar en de uitvoeringsagenda ieder jaar. Veere heeft met het ondertekenen van het convenant uitvoering KasZ jaarlijks middelen gecommitteerd om aan de doelstelling te werken die is opgesteld in de KasZ. Er is afgesproken dat elke gemeente klimaatadaptatie integreert in de Omgevingsvisie en in lokaal beleid.
Thema 4: Circulaire economie
De gemeente Veere maakt zich sterk voor een circulaire economie. We volgen daarbij de landelijke doelstelling om in 2050 volledig circulair te zijn. We moeten toe naar een bijna volledige afvalvrije samenleving waarin producten en grondstoffen opnieuw worden gebruikt. Dit draagt ook direct bij aan het beperken van de Co2 uitstoot.
We gaan als gemeente zelf steeds duurzamer en meer circulair inkopen, bouwen en aanleggen. Hoe we dat doen leggen we vast in ons Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Inkopen (Actieplan MVOI). We stimuleren burgers en bedrijven om meer circulair te bouwen, restafval steeds verder te beperken en afval goed te scheiden. Bij huishoudelijk afval streven we naar het verbeteren van de kwaliteit van gescheiden deelstromen, zodat deze goed verwerkt kunnen.
Zeeuwse gemeenten hebben in 2025 een gezamenlijk beleid op Circulaire Economie en trekken samen op in de uitvoering, ook samen met de Provincie. Ook nemen we deel aan het Europese Project 3ST van Impuls Zeeland en HZ University of Applied Sciences. Dit project gaat over het afvalscheiden en voorkomen bij bedrijven.
Thema 5: Duurzame mobiliteit
We hebben de opgave om CO2 te reduceren door te stoppen met het gebruiken van fossiele brandstoffen voor mobiliteit. We stimuleren en promoten duurzaam vervoer. We stelden een Programma openbare laadinfrastructuur vast en voeren dit nu uit. We plaatsen ieder jaar pro actief laadpalen in de openbare ruimte. Dit gebeurt op basis van een plaatsingsleidraad en opgestelde plankaart. We verduurzamen ons eigen wagenpark waar mogelijk, dit is afhankelijk van techniek die nog in ontwikkeling en betaalbaar is. Duurzame mobiliteit heeft ook een sterke koppeling met het programma verkeer, vervoer en waterstaat.
In 2025 gaat we concreet aan de slag met:
Thema 1: Fysieke leefomgeving:
- Opstellen van evaluatie Licht/Donkerbeleid
Thema 2: Energie transitie:
- Uitvoering van en starten met projecten uit de RES 2.0 en het integreren van beleidsvoorstellen uit de RES 2.0 binnen gemeentelijk beleid
- Opstellen van pre-SMP/SMP om isoleren in de gemeente Veere mogelijk te maken en diersoorten (vleermuizen, zwaluwen enz.) te beschermen.
- In kader van de PMIEK stellen we een energievisie om te komen tot een robuust energiesysteem in 2050
- Besteden van de landelijke NIP gelden in het Zeeuws Isolatieprogramma (ZIP, www.zeeuwislotieprogramma.nl)
- Uitgeven aan Omgevingsprogramma Duurzaamheid aan de hand van Uitvoeringsagenda
- Opstaren van proces om te komen tot wijkuitvoeringsplannen en warmteplannen
o Voeren van verkennende gesprekken, sociale en technische informatie ophalen bij inwoners en bedrijven, participatie
Thema 3: Klimaatadaptatie:
- Klimaatgeraamte Landfront Vlissingen uitvoeren
- Uitvoeren van de Klimaatadaptatiestrategie Zeeland
Thema 4: Circulaire economie:
- Vaststellen en uitvoeren van het Zeeuwse CE beleid
- Uitvoeren van EU-project 3ST (2025-2027) ‘afval hergebruiken en voorkomen bij bedrijven’
Thema 5: Duurzame mobiliteit:
- Faciliteren van voldoende laadpalen
- Verduurzamen eigen wagenpark